Ontwikkelingen en keuzes
Versterking van de regionale samenwerking
Ontwikkeling
In het voorjaar van 2019 hebben de colleges van de gemeenten die samen de Regio Arnhem Nijmegen vormen het initiatief genomen om na te denken over versterking van de regionale samenwerking. De noodzaak voor deze versterking werd/ wordt gevoeld, omdat de opgave en ambities waar we als regio voor staan groot zijn en een meer integrale aanpak en sterkere besturing vragen. Daarnaast zijn we als regio nu niet herkenbaar en slecht vindbaar voor partners. Ook zorgt het lichte netwerk van overlegtafels er ook voor dat er weinig transparantie is en de democratische legitimiteit ontbreekt.
Keuze
Ondertussen is het voorstel voor een versterkte Regio Arnhem Nijmegen gereed. De besluitvorming hierover heeft vanwege de Covid-19 situatie echter vertraging opgelopen. De besluitvorming was eerst voorzien voor mei/ juni dit jaar, maar staat nu gepland voor na de zomer. Op basis van het voorstel dat door de stuurgroep voor kennisgeving naar de gemeenten is verstuurd, is het in ieder geval duidelijk dat de basisbijdrage voor de nieuwe/ versterkte regio hoger wordt. De bijdrage voor de regio was €0,88 per inwoner en wordt – na goedkeuring door de regiogemeenten van de nieuwe gemeenschappelijke regeling – vanaf 2021 €2,50 per inwoner. Deze bijdrage is voor de bestuurlijke en organisatorische basis van de samenwerking. Deze basis is het regiobureau met een bezetting van 11 fte voor proces- en secretariële ondersteuning, lobby en profilering.
Naast de basisbijdrage voor het regiobureau blijft de bijdrage van €1 per inwoner voor Stichting The Economic Board (vooralsnog) in stand. De basisbijdrage voor de regio, inclusief The Economic Board wordt in de nieuwe situatie dan in totaal €3,50 per inwoner, oftewel €109.683. Dit is €50.827 meer dan onze huidige bijdrage. Overigens wordt eind 2020 ook het verlengingsbesluit aan de regiogemeenten voorgelegd voor het opnieuw financieren van The Economic Board voor een periode van vijf jaar. De bijdrage voor The Economic Board kan mogelijk dus nog wijzigen.
Omdat de basisbijdrage voor de nieuwe/ versterkte regio nu bekend is, hebben we besloten om de verhoogde basisbijdrage – vooruitlopend op goedkeuring van de nieuwe gemeenschappelijke regeling – alvast mee te nemen in de Perspectiefnota en Voorjaarsnota. Wat we nog niet meenemen is onze eventuele bijdrage aan de vijf opgaven van de regionale agenda. Dit zijn allen opgaven die we niet op de schaal van Renkum kunnen adresseren en waarvoor regionale samenwerking noodzakelijk is. Er wordt op dit moment door de regio nog gewerkt aan het uitwerken van deze opgaven, waardoor er nog niet met zekerheid bedragen kunnen worden genoemd. Deze kunnen pas in het najaar exact worden gegeven.
In de stukken van de stuurgroep wordt echter gevraagd aan de gemeenten om toch alvast rekening te houden met een bepaald kostenbeslag voor de opgaven. Op basis van de bedragen die de afgelopen jaren door de regiogemeenten via de ‘collectezakmethode’ zijn besteed aan programma’s/ samenwerkingsprojecten vanuit de PFO’s kan volgens de regio worden uitgegaan van een bijdrage aan de opgaven van tussen de €3 en €7 per inwoner. Aangezien we als Renkum niet altijd financieel (en in uren) hebben bijgedragen aan de programma’s en projecten van de regio (maar wel de vruchten daarvan hebben geplukt), is onze huidige bijdrage vanuit de beleidsbudgetten niet in de grootte van deze €3 tot €7 per inwoner. Het gaan meedoen aan de opgaven van de regio vraagt dus ook op dit vlak om een grotere bijdrage van ons aan de regio.
Afhankelijk van de keuze of we wel of niet meedoen aan een bepaalde opgave – daarover beslist uiteindelijk de raad – zal de bijdrage hiervoor afkomstig moeten zijn uit de (incidentele of structurele) beleidsbudgetten gerelateerd aan de betreffende opgave. We moeten het werk dat in de regio gebeurt namelijk zien als een (gedeeltelijke) transitie van het gemeentelijk beleid/ werk naar regionaal werk. Aangezien onze beleidsbudgetten beperkt zijn, kan dat betekenen dat deze budgetten moeten worden verhoogd.
We kunnen onze bijdrage aan de opgaven overigens verminderen door (meer) personele inzet te leveren voor de opgaven waar we aan meedoen. De personele inzet zal in de opgaven namelijk onderling worden verrekend, wat betekent dat gemeenten tegenover de financiële bijdrage een retourbetaling krijgen op basis van de personele inzet die ze leveren. Daarmee dragen we dan bovendien meer dan nu voor ons deel bij aan de regionale samenwerking.
Financiële consequenties
Activiteit (bedragen in € 1.000) | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | cat. |
Versterking regionale samenwerking | 51 | 51 | 51 | 51 | wens | |
Regionale samenwerking - opgaven | PM | PM | PM | PM | wens | |
Totaal | 51 | 51 | 51 | 51 |